Weg van de barricaden
De drijfveren van de netwerkgeneratie
In 2010 gaat Joop Hazenberg de maatschappelijke betrokkenheid van zijn generatie in beeld brengen. Letterlijk, in een documentaire van 50 minuten. Hoe vaak is hem niet gesteld dat de netwerkgeneratie egoïstisch, lui, verwend en gemakzuchtig is? Laatst nog weer op Radio 1. Tijd voor actie, in de eerste plaats om de beeldvorming over ‘die apathische jongeren’ weg te nemen. Maar vooral om te laten zien dat Nederland de goede richting opgaat, borrelt en bruist van de energie, en een samenlevingsmodel krijgt waarin geen plek is voor gesubsidieerde clubs en grootschalige overheidsprogramma’s.
Voor de netwerkgeneratie zijn de middelen geen barricaden en bewegingen, maar netwerken en persoonlijke participatie. Under the radar verbeteren zij elke dag weer Nederland Zij verkiezen idealen boven belangen, van duurzaamheid tot verbinding, van politieke vernieuwing tot bezinning. Tientjeslid worden van Greenpeace? Meedoen in vakbondsdemonstraties? In commissies van politieke partijen meedenken? Hm. De jonge idealisten dachten van niet. Zij zijn bij uitstek de belichaming van de enorme verschuiving van het collectieve naar het individuele, maar zijn daardoor vaak nogal onzichtbaar in de framing van politiek en media. Hoogste tijd, zeker in deze crisistijd, om de stille krachten van de maatschappelijke betrokkenheid versie 2010 bloot te leggen. Maar Hazenberg heeft ook kritische vragen. Wat betekent deze totaal andere invulling van maatschappelijke betrokkenheid voor het Nederland van de 21ste eeuw? Is er nog ruimte voor de oude instituten (en de verzorgingsstaat), of zullen die onherroepelijk verdwijnen? Komt Nederland uiteindelijk uit de economische, mentale en systeemcrisis dankzij het nieuwe bottom-up netwerk waar de twintigers en dertigers zo hard aan bouwen, of is meer (ouderwets collectieve) actie onontbeerlijk? In de documentaire Weg van de barricaden gaat Joop Hazenberg op zoek naar een antwoord op deze cruciale vragen. Hij brengt een aantal leeftijdsgenoten in beeld die concreet invulling geven aan hun idealisme, zoals Aart van Veller (wij zijn koel), Ruben van Zwieten (Zingeving Zuidas), Yesim Candan (Partij één) en een vrijwilliger van de IMC Weekendschool. Zie de profielen hieronder. Als contrast laat Hazenberg zien hoe de gevestigde orde van overheid, media en maatschappelijke organisaties werkt volgens oude structuren, maar wel naarstig op zoek is naar vernieuwing en visie. Ook is er aandacht voor de maatschappelijke uitdagingen van vandaag en morgen, en de potentie van zowel de netwerkgeneratie als de gevestigde orde om oplossingen en visie te bieden.
Het is de bedoeling de documentaire dit jaar nog uit te brengen op een festival, via een mediapartner te distribueren en op Youtube uit te zenden. Ook zal Weg van de barricaden in een tour door het land worden vertoond bij overheden, maatschappelijke organisaties, bedrijven en onderwijsinstellingen. Meer weten over het project? Meedoen? De documentaire willen uitgeven, vertonen, voor een smak geld opkopen? Of gewoon een bijdrage leveren in de crowdfunding? Mail. Bel. SMS. Twitter. Contactgegevens op deze site! En volg natuurlijk de komende maanden de blog van Change Generation. De hoofdpersonen Aart van Veller (25) is oprichte
r van Wij Zijn Koel, een adviesbureau op gebied van duurzaamheid. Ik ken hem van een boottocht-brainstorm van de Worldconnectors. Aart is geen hardcore geitenwollensokkentype. Eerder een ambitieuze ondenemer, gecombineerd met een drive om iets met duurzaamheid te doen. ‘Fuck, er is wat aan de hand,’ realiseerde hij zich op zijn zeventiende toen hij het oude Club van Rome-rapport las over het einde aan de groei.
Na een wereldreis en een studie economie liep de hobby van de groene handjes-uit-de-mouwen van Aart uit de hand. In 2006 adviseerde hij het bureau Pepperminds om klimaatneutraal te gaan opereren – ‘de eerste keer dat ik hoorde van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen’. Voor het Climate Change College stond hij met kauwgom in zijn mond op de Noordpool te filmen en sleepte daarna doodleuk bij MTV een adviesopdracht binnen. Nu, drie jaar later, heeft Aart van Veller vijftien man in dienst in een holding waar Wij Zijn Koel slechts een onderdeel van is. Bedrijven en instellingen, ook multinationals, staan zo ongeveer in de rij om zijn duurzaamheidsadviezen te bemachtigen.
Wat is zijn droom? vraag ik hem in zijn Amsterdamse grachtenpand ‘De Groene Bocht’, terwijl er 4 watt ledlampjes worden geïnstalleerd en duurzame vloerbedekking uitgerold. ’In 2015 zitten we in de Verenigde Staten en in China. Daar gebeurt het immers op gebied van duurzaamheid. We hebben in Nederland dan tien, twintig Groene Bocht-panden vol groene bedrijven. En 640 A-merken worden klimaatneutraal geproduceerd.’
Tot zover de tekst. Nu ga ik Aart volgen, de komende maanden. Ik wil zien hoe hij klanten van concreet – en uitvoerbaar – duurzaamheidsadvies voorziet. Ik wil weten in wat voor netwerken de jonge ondernemer vertoeft. En hoe hij met zijn ondernemingsmentaliteit een heel hyperig en moeilijk te vatten ideaal omzet in echte verbetering.
Ruben van Zwieten (26) is dominee aan de Zuidas. Pardon? Ja, u leest het goed. Geloof en bezinning in het Hollandse hart van de kredietcrisis, de internationale rat race om geld en aanzien, roof, bedrog en shareholders value. Het is mogelijk. Ruben is ook nog eens oud-praeses van de Leidse Studenten Vereniging van Minerva. Een old boys vicar, die zijn dagelijks brood verdient metrecruitment strategy vanuit de Herengracht. Wow.
Tot zover het gespeelde cynisme. Want toen ik begin 2010 Ruben tekeer hoorde gaan op een
bijeenkomst, dacht ik gelijk: die jongen is niet bang en heeft een héél eigen visie, waarmee hij rechtstreeks tegen de tijdgeest en de haren van de corporate executives instrijkt. Ik had al over hem gelezen in de NRC, waar hij vlak voor Kerst tot een van de beloftes van mijn generatie werd gebombardeerd. Voor de BBC heeft Ruben ook al mogen optreden: ‘Ruben has found ways to make Calvinism cool’. Wat heeft de reverend op de Zuidas te zoeken? En waarom gaat hij niet in het klassieke kerkelijke systeem werken om straks het huwelijk van HKH prinses Amalia in te mogen zegenen? Dat ga ik uitzoeken. Ik wil allereerst weten waarom bedrijven als Akzo Nobel, ING, APG, Stibbe, Houthoff Buruma en Ernst&Young het project Zingeving Zuidas steunen. Waarom de medewerkers van die kantoorkolossen Rubens bijbelklassen bezoeken, ook al zijn ze niet gelovig. (Volgens hemzelf: ‘omdat de Bijbel gaat over wat er gebeurt op die vierkante meter tussen twee mensen.’) Waarom begin juni, (wederom ben ik gespeeld cynisch) tuig uit Slotervaart vrijwillig gaat voetballen met kantooryuppen met te grote zonnebrillen en fout poeder tussen de neusschotten. Kortom, waarom bindt Ruben van Zwieten mensen, betrekt hij ze succesvol bij ‘ouderwetse’ religie, en doet hij dat op een vernieuwende, toegankelijke wijze? Yesim Candan (34) is oprichtster van de politieke partij één. Nog voor de val van het kabinet had deze oud-medewerkster van De Baak haar politieke coming-out op de Big Improvement Day, na jaren van voorbereiding. Wij delen de volgende droom: Nederland is een kansrijk land. Een land met een invloedrijke positie op de wereldmarkt. Met een enorme diversiteit aan ondernemende en creatieve mensen, in het bezit van veel voorraden op het gebied van energie, water en landbouwproducten en met een vooruitstrevende kenniseconomie. Een land dat zich niet laat beheersen door angst en negativiteit. Een vitaal en levenslustig land, dat de toekomst met een positieve instelling beïnvloedt. Waarbij welzijn van mens, dier en milieu het uitgangspunt is. Ik klikte de video weg, blij dat ze de stap had gezet. Yesim had ik eind 2008
leren kennen toen ik met denktank Prospect was begonnen. Haar club had denkkracht nodig, veel denkkracht, vanuit de nieuwe generatie. Ik heb het verzoek afgeslagen. Prospect wil zich bij uitstek niet verbinden aan een politieke stroming/beweging/onderneming, hoe sympathiek ook. Maar natuurlijk was Yesim er zonder onze hulp gekomen, zo bleek wel uit de trotse aankondiging van Partij één. En toen flikkerde het kabinet in elkaar, als een verkeerd gebakken pudding die met satéstokjes overeind werd gehouden. Het was 20 februari, partij één bestond net een maand. Wat zou Yesim gaan doen? Meeedoen aan de nieuwe verkiezingen? En: zou ze mee willen doen aan mijn documentaireproject? Ik heb het haar meteen gevraagd. Want ik had natuurlijk ook nog een Turkse ondernemende vrouw nodig, anders kon ik nergens subsidie aanvragen… En nu ga ik haar volgen. In mijn uppie, camera in de hand, slimme vragen in het hoofd. Tot aan de verkiezingen van 9 juni, misschien ook daarna. De startbijeenkomst in een superhip gebouw in Amsterdam (locatie was geheim) beloofde in ieder geval veel goeds. Dit wordt sowieso een mooi verhaal vol bevlogenheid, voornamelijk vanwege die jonge moeder die zonder ook maar een dag politieke ervaring het partijlandschap in polderend Nederland wil opschudden. ‘We gaan ervoor,’ zei ze in die zaal tegen de circa dertig vrijwilligers van partij één. ‘Op weg naar nieuwe politiek!’ Yesim moet nu in 30 kiesdistricten 570 steunbetuigingen vinden. Dat is de eerste grote horde. Maar het gaat haar lukken, net als al die andere blokkades op weg naar vijf kamerzetels. ‘De samenleving werkt horizontaal. Maar de politiek verticaal. Dat is de kans van partij één. Wij maken de verbinding.’ De IMC Weekendschool
Ik ga een vrijwilliger van de IMC Weekendschool volgen, een jonge werkende man/vrouw die in zijn vrije tijd les geeft aan gemotiveerde kinderen uit achterstandswijken. Omdat die naast het werk ook iets voor de samenleving wil doen. Over het ontstaan van de Weekendschool spreek ik met oprichtster Heleen Terwijn, ik zal haar ook vragen welke weerstanden zij heeft moeten overwinnen om deze hardcore civil society instelling (geen overheidssteun) van de grond te krijgen. Daarnaast ga ik ook filmen bij een bijeenkomst van het alumni-netwerk. Hoe hebben de kinderen het ervan afgebracht na hun periode bij de Weekendschool? En verder…
Wil ik een aantal leden van de gevestigde orde spreken. Over hun werkwijze, visie op Nederland en de netwerkgeneratie. Of zij vinden dat er sprake is van een generatiekloof. En of hun eigen instituten nog wel toekomst hebben. Ik denk onder meer aan Saskia Stuiveling, president van het college van de Algemene Rekenkamer, die in een interview zei dat haar generatie ‘niet moet vasthouden aan de macht en aan het afbrokkelend gezag van onze instituties.’ Andere goede kandidaten, typeusual suspects, zijn Alexander Rinnooy Kan, nog heel even voorzitter van de Sociaal Economische Raad, en Agnes Jongerius, voorzitter van de Vakcentrale Federatie Nederlandse Vakbeweging, annex Moeder Teresa, annex Machtigste Vrouw van Nederland.
Bron: http://www.changegeneration.nl/?page_id=166
De drijfveren van de netwerkgeneratie
In 2010 gaat Joop Hazenberg de maatschappelijke betrokkenheid van zijn generatie in beeld brengen. Letterlijk, in een documentaire van 50 minuten. Hoe vaak is hem niet gesteld dat de netwerkgeneratie egoïstisch, lui, verwend en gemakzuchtig is? Laatst nog weer op Radio 1. Tijd voor actie, in de eerste plaats om de beeldvorming over ‘die apathische jongeren’ weg te nemen. Maar vooral om te laten zien dat Nederland de goede richting opgaat, borrelt en bruist van de energie, en een samenlevingsmodel krijgt waarin geen plek is voor gesubsidieerde clubs en grootschalige overheidsprogramma’s.
Voor de netwerkgeneratie zijn de middelen geen barricaden en bewegingen, maar netwerken en persoonlijke participatie. Under the radar verbeteren zij elke dag weer Nederland Zij verkiezen idealen boven belangen, van duurzaamheid tot verbinding, van politieke vernieuwing tot bezinning. Tientjeslid worden van Greenpeace? Meedoen in vakbondsdemonstraties? In commissies van politieke partijen meedenken? Hm. De jonge idealisten dachten van niet. Zij zijn bij uitstek de belichaming van de enorme verschuiving van het collectieve naar het individuele, maar zijn daardoor vaak nogal onzichtbaar in de framing van politiek en media. Hoogste tijd, zeker in deze crisistijd, om de stille krachten van de maatschappelijke betrokkenheid versie 2010 bloot te leggen. Maar Hazenberg heeft ook kritische vragen. Wat betekent deze totaal andere invulling van maatschappelijke betrokkenheid voor het Nederland van de 21ste eeuw? Is er nog ruimte voor de oude instituten (en de verzorgingsstaat), of zullen die onherroepelijk verdwijnen? Komt Nederland uiteindelijk uit de economische, mentale en systeemcrisis dankzij het nieuwe bottom-up netwerk waar de twintigers en dertigers zo hard aan bouwen, of is meer (ouderwets collectieve) actie onontbeerlijk? In de documentaire Weg van de barricaden gaat Joop Hazenberg op zoek naar een antwoord op deze cruciale vragen. Hij brengt een aantal leeftijdsgenoten in beeld die concreet invulling geven aan hun idealisme, zoals Aart van Veller (wij zijn koel), Ruben van Zwieten (Zingeving Zuidas), Yesim Candan (Partij één) en een vrijwilliger van de IMC Weekendschool. Zie de profielen hieronder. Als contrast laat Hazenberg zien hoe de gevestigde orde van overheid, media en maatschappelijke organisaties werkt volgens oude structuren, maar wel naarstig op zoek is naar vernieuwing en visie. Ook is er aandacht voor de maatschappelijke uitdagingen van vandaag en morgen, en de potentie van zowel de netwerkgeneratie als de gevestigde orde om oplossingen en visie te bieden.
Het is de bedoeling de documentaire dit jaar nog uit te brengen op een festival, via een mediapartner te distribueren en op Youtube uit te zenden. Ook zal Weg van de barricaden in een tour door het land worden vertoond bij overheden, maatschappelijke organisaties, bedrijven en onderwijsinstellingen. Meer weten over het project? Meedoen? De documentaire willen uitgeven, vertonen, voor een smak geld opkopen? Of gewoon een bijdrage leveren in de crowdfunding? Mail. Bel. SMS. Twitter. Contactgegevens op deze site! En volg natuurlijk de komende maanden de blog van Change Generation. De hoofdpersonen Aart van Veller (25) is oprichte
r van Wij Zijn Koel, een adviesbureau op gebied van duurzaamheid. Ik ken hem van een boottocht-brainstorm van de Worldconnectors. Aart is geen hardcore geitenwollensokkentype. Eerder een ambitieuze ondenemer, gecombineerd met een drive om iets met duurzaamheid te doen. ‘Fuck, er is wat aan de hand,’ realiseerde hij zich op zijn zeventiende toen hij het oude Club van Rome-rapport las over het einde aan de groei.
Na een wereldreis en een studie economie liep de hobby van de groene handjes-uit-de-mouwen van Aart uit de hand. In 2006 adviseerde hij het bureau Pepperminds om klimaatneutraal te gaan opereren – ‘de eerste keer dat ik hoorde van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen’. Voor het Climate Change College stond hij met kauwgom in zijn mond op de Noordpool te filmen en sleepte daarna doodleuk bij MTV een adviesopdracht binnen. Nu, drie jaar later, heeft Aart van Veller vijftien man in dienst in een holding waar Wij Zijn Koel slechts een onderdeel van is. Bedrijven en instellingen, ook multinationals, staan zo ongeveer in de rij om zijn duurzaamheidsadviezen te bemachtigen.
Wat is zijn droom? vraag ik hem in zijn Amsterdamse grachtenpand ‘De Groene Bocht’, terwijl er 4 watt ledlampjes worden geïnstalleerd en duurzame vloerbedekking uitgerold. ’In 2015 zitten we in de Verenigde Staten en in China. Daar gebeurt het immers op gebied van duurzaamheid. We hebben in Nederland dan tien, twintig Groene Bocht-panden vol groene bedrijven. En 640 A-merken worden klimaatneutraal geproduceerd.’
Tot zover de tekst. Nu ga ik Aart volgen, de komende maanden. Ik wil zien hoe hij klanten van concreet – en uitvoerbaar – duurzaamheidsadvies voorziet. Ik wil weten in wat voor netwerken de jonge ondernemer vertoeft. En hoe hij met zijn ondernemingsmentaliteit een heel hyperig en moeilijk te vatten ideaal omzet in echte verbetering.
Ruben van Zwieten (26) is dominee aan de Zuidas. Pardon? Ja, u leest het goed. Geloof en bezinning in het Hollandse hart van de kredietcrisis, de internationale rat race om geld en aanzien, roof, bedrog en shareholders value. Het is mogelijk. Ruben is ook nog eens oud-praeses van de Leidse Studenten Vereniging van Minerva. Een old boys vicar, die zijn dagelijks brood verdient metrecruitment strategy vanuit de Herengracht. Wow.
Tot zover het gespeelde cynisme. Want toen ik begin 2010 Ruben tekeer hoorde gaan op eenbijeenkomst, dacht ik gelijk: die jongen is niet bang en heeft een héél eigen visie, waarmee hij rechtstreeks tegen de tijdgeest en de haren van de corporate executives instrijkt. Ik had al over hem gelezen in de NRC, waar hij vlak voor Kerst tot een van de beloftes van mijn generatie werd gebombardeerd. Voor de BBC heeft Ruben ook al mogen optreden: ‘Ruben has found ways to make Calvinism cool’. Wat heeft de reverend op de Zuidas te zoeken? En waarom gaat hij niet in het klassieke kerkelijke systeem werken om straks het huwelijk van HKH prinses Amalia in te mogen zegenen? Dat ga ik uitzoeken. Ik wil allereerst weten waarom bedrijven als Akzo Nobel, ING, APG, Stibbe, Houthoff Buruma en Ernst&Young het project Zingeving Zuidas steunen. Waarom de medewerkers van die kantoorkolossen Rubens bijbelklassen bezoeken, ook al zijn ze niet gelovig. (Volgens hemzelf: ‘omdat de Bijbel gaat over wat er gebeurt op die vierkante meter tussen twee mensen.’) Waarom begin juni, (wederom ben ik gespeeld cynisch) tuig uit Slotervaart vrijwillig gaat voetballen met kantooryuppen met te grote zonnebrillen en fout poeder tussen de neusschotten. Kortom, waarom bindt Ruben van Zwieten mensen, betrekt hij ze succesvol bij ‘ouderwetse’ religie, en doet hij dat op een vernieuwende, toegankelijke wijze? Yesim Candan (34) is oprichtster van de politieke partij één. Nog voor de val van het kabinet had deze oud-medewerkster van De Baak haar politieke coming-out op de Big Improvement Day, na jaren van voorbereiding. Wij delen de volgende droom: Nederland is een kansrijk land. Een land met een invloedrijke positie op de wereldmarkt. Met een enorme diversiteit aan ondernemende en creatieve mensen, in het bezit van veel voorraden op het gebied van energie, water en landbouwproducten en met een vooruitstrevende kenniseconomie. Een land dat zich niet laat beheersen door angst en negativiteit. Een vitaal en levenslustig land, dat de toekomst met een positieve instelling beïnvloedt. Waarbij welzijn van mens, dier en milieu het uitgangspunt is. Ik klikte de video weg, blij dat ze de stap had gezet. Yesim had ik eind 2008
leren kennen toen ik met denktank Prospect was begonnen. Haar club had denkkracht nodig, veel denkkracht, vanuit de nieuwe generatie. Ik heb het verzoek afgeslagen. Prospect wil zich bij uitstek niet verbinden aan een politieke stroming/beweging/onderneming, hoe sympathiek ook. Maar natuurlijk was Yesim er zonder onze hulp gekomen, zo bleek wel uit de trotse aankondiging van Partij één. En toen flikkerde het kabinet in elkaar, als een verkeerd gebakken pudding die met satéstokjes overeind werd gehouden. Het was 20 februari, partij één bestond net een maand. Wat zou Yesim gaan doen? Meeedoen aan de nieuwe verkiezingen? En: zou ze mee willen doen aan mijn documentaireproject? Ik heb het haar meteen gevraagd. Want ik had natuurlijk ook nog een Turkse ondernemende vrouw nodig, anders kon ik nergens subsidie aanvragen… En nu ga ik haar volgen. In mijn uppie, camera in de hand, slimme vragen in het hoofd. Tot aan de verkiezingen van 9 juni, misschien ook daarna. De startbijeenkomst in een superhip gebouw in Amsterdam (locatie was geheim) beloofde in ieder geval veel goeds. Dit wordt sowieso een mooi verhaal vol bevlogenheid, voornamelijk vanwege die jonge moeder die zonder ook maar een dag politieke ervaring het partijlandschap in polderend Nederland wil opschudden. ‘We gaan ervoor,’ zei ze in die zaal tegen de circa dertig vrijwilligers van partij één. ‘Op weg naar nieuwe politiek!’ Yesim moet nu in 30 kiesdistricten 570 steunbetuigingen vinden. Dat is de eerste grote horde. Maar het gaat haar lukken, net als al die andere blokkades op weg naar vijf kamerzetels. ‘De samenleving werkt horizontaal. Maar de politiek verticaal. Dat is de kans van partij één. Wij maken de verbinding.’ De IMC Weekendschool
Ik ga een vrijwilliger van de IMC Weekendschool volgen, een jonge werkende man/vrouw die in zijn vrije tijd les geeft aan gemotiveerde kinderen uit achterstandswijken. Omdat die naast het werk ook iets voor de samenleving wil doen. Over het ontstaan van de Weekendschool spreek ik met oprichtster Heleen Terwijn, ik zal haar ook vragen welke weerstanden zij heeft moeten overwinnen om deze hardcore civil society instelling (geen overheidssteun) van de grond te krijgen. Daarnaast ga ik ook filmen bij een bijeenkomst van het alumni-netwerk. Hoe hebben de kinderen het ervan afgebracht na hun periode bij de Weekendschool? En verder…
Wil ik een aantal leden van de gevestigde orde spreken. Over hun werkwijze, visie op Nederland en de netwerkgeneratie. Of zij vinden dat er sprake is van een generatiekloof. En of hun eigen instituten nog wel toekomst hebben. Ik denk onder meer aan Saskia Stuiveling, president van het college van de Algemene Rekenkamer, die in een interview zei dat haar generatie ‘niet moet vasthouden aan de macht en aan het afbrokkelend gezag van onze instituties.’ Andere goede kandidaten, typeusual suspects, zijn Alexander Rinnooy Kan, nog heel even voorzitter van de Sociaal Economische Raad, en Agnes Jongerius, voorzitter van de Vakcentrale Federatie Nederlandse Vakbeweging, annex Moeder Teresa, annex Machtigste Vrouw van Nederland.
